20 JANUARI 2017
Nieuwjaarsreceptie
Koester waarden van hoger onderwijs en stop met geïnstitutionaliseerd wantrouwen
Donderdag 19 januari vond, na de presentatie van het eindrapport onderzoek prestatieafspraken hbo door de Commissie Slob, de nieuwjaarsreceptie van de Vereniging Hogescholen plaats met als thema ‘de Taal van Den Haag’. Japke-d. Bouma, columniste van het NRC, confronteerde de ruim 100 aanwezigen met het taalgebruik van het onderwijs in een humorvol betoog over zogenaamde ‘jeukwoorden'. Daarvoor sprak Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, tot de aanwezigen over de prestatieafspraken, gelijke kansen voor iedereen en de zorg over ontwikkelingen die de waarden van het hoger onderwijs onder druk zetten.
Politieke steun voor experimenteerruimte
De Graaf blikte terug op een jaar van positieve ontwikkelingen waaronder de aanbieding van de gemeenschappelijke agenda Hoger Onderwijs aan de minister met als belangrijkste boodschap: geef het hoger onderwijs de ruimte en het vertrouwen en zorg dat de opbrengsten van het studievoorschot binnen het hoger onderwijs blijven. Maar zorgen deelde de Graaf ook. Want de andere kant van de mooie medaille van fraaie resultaten van het afgelopen jaar zijn de hardnekkige problemen die er zijn en die niet zomaar verdwijnen en waar de volle inzet op moet worden gepleegd. Het afgelopen jaar is nog eens benadrukt dat het onderwijs vaak niet in staat is om gelijke kansen te genereren voor iedereen maar ongelijkheid in kansen soms bevordert. Hogescholen doen heel veel om die ongelijkheid te bestrijden: matching, extra begeleiding, AD-opleidingen, extra trajecten zoals bijvoorbeeld nu worden ontwikkeld door ROC’s en hogescholen samen voor de overgang van mbo-4 naar de pabo. De Graaf: “Voor dit nieuwe jaar vraag ik heel simpel om meer ruimte daarvoor en politieke steun.”
Geïnstitutionaliseerd wantrouwen moet ophouden
Ook reageerde de Graaf op het eindadvies prestatieafspraken hbo “Kwaliteit door Dialoog” met de volgende woorden: “Geef het hoger beroepsonderwijs nu eens de ruimte en het vertrouwen dat we de goede dingen doen – want die doen we – in plaats van een muur van wantrouwen en achterdocht te metselen met de specie van nieuwe regelingen, van specifieke uitkeringen van het ministerie met extra eisen en van een nieuwe ronde van verticale prestatie- en kwaliteitsafspraken. Van dat geïnstitutionaliseerd wantrouwen moeten we af. Wie vraagt om transparantie en verantwoording wat er met belastinggeld gebeurt, heeft groot gelijk. Maar wie in Den Haag allemaal zelf wil bedenken en bepalen wat er binnen het hoger onderwijs gebeurt, moet daar niet blijven zitten maar gewoon bij een hogeschool of universiteit gaan werken.”
Koester de waarden van het hoger onderwijs
Hogescholen vinden Bildung en burgerschapsvorming belangrijk en internationale uitwisseling, vrijheid van onderzoek en van opinie, inclusiviteit en tolerantie, kritische zin en reflectief vermogen, kennis als grondslag voor economische kracht en maatschappelijke wijsheid. Vinden politieke partijen dat ook, steunen zij de hogescholen daarin? Een belangrijke vraag die ons de komende maanden tot de verkiezingen en daarna zal bezighouden. Onze docenten vormen de brug tussen de onrustige samenleving en de positieve rol die onze studenten daarin kunnen spelen, de verantwoordelijkheden die zij kunnen nemen. De zevenhonderdduizend studenten die nu aan hogescholen en universiteiten worden opgeleid en de honderdduizenden die in de komende jaren gaan studeren, vormen straks mede door de inzet en de inspiratie van onze docenten de backbone van de samenleving. Zij kunnen daarin het verschil maken. Op ons allemaal rust dan ook een grote verantwoordelijkheid. “Die waar te maken, is onze kerntaak, “aldus de Graaf.
De gehele tekst van de speech:
Toespraak Thom de Graaf op Nieuwjaarsontvangst Vereniging Hogescholen - 19 januari 2017
Februari
